نگاهی به تاریخچه شکل گیری مسابقات فوتبال کشورمان ، 40 سالگی لیگ را نشان می دهد.

تاریخ شروع فوتبال در ایران به حدود یک قرن پیش باز می گردد زمانی که گروهی انگلیسی برای اکتشاف نفت در جنوب ایران عازم کشورمان شدند و پس از حفر اولین چاه نفت در"مسجد سلیمان" به سال 1908، فوتبال به شکل جدی در این شهر دنبال شد.

چندی بعد ، همین اتفاق در" بوشهر" افتاد. شهروندان انگلیسی در اوقات فراغت با هیجان رودروی تیم های محلی کشورمان می ایستادند و البته این رقابت‌ها بیشتر حالت تفریحی داشت و این رشته مهیج به تدریج در شهرهای دیگر ایران از جمله بندرانزلی و بندرعباس توسعه پیدا کرد.

گسترش منظم فوتبال در ادامه ، مرزهای شهرهایی چون آبادان و مشهد را نیز در نوردید و جوانان بیشتری را به سوی این رشته ورزشی جلب کرد.

قبل از شروع جنگ جهانی اول (1914) ، فوتبال در مدرسه آلمانی‌ها بازی می شد اما بعد از خاتمه جنگ، کالج آمریکایی‌ها در تهران پیگیر این ورزش شد. همچنین ، مسابقاتی بین اعضای سفارتخانه‌های اروپایی در ایران پایه ریزی و دنبال شد.

البته نخستین تیم فوتبال در پایان دوره قاجاریه (1919) و برای قدردانی از کوشش‌های برادران سردارخان که تحصیل کرده بلژیک بودند و در امر بسط و گسترش فوتبال نقش داشتند تشکیل شد.

بازیکنان معروف آن تیم ، " برادران مفتاح"،"اکبر توفان"،"پان اسدالله"، "رضا والی کلانتری"، "هراند گالوستیان" و" گالیک هاراتونیان" بودند.

همچنین "ابوالفضل صدری" رئیس سازمان وقت ورزش، تشکیل تیم های آزاد در تهران را تشویق و ترغیب کرد و حتی برای برندگان رقابت های داخلی ، جوایزی تعیین کرد.

تیمی به نام تهران که اعضای آن از بازیکنان رشته‌های ورزشی مختلف بودند موفق به فتح نخستین دوره رقابت های داخلی فوتبال شد.

چندی بعد ، "حسین صدیقانی" که برای ادامه تحصیلات عالیه به ترکیه رفته بود به تیم فنر باغچه این کشور و سپس "راپیدوین اتریش" ملحق شد. وی پس از بازگشت به ایران، موسس یک تیم در شهر مقدس مشهد شد.

صدیقانی از جمله اولین کسانی بود که در اروپا با فوتبال مدرن و نوین آشنا شد. حضور وی در فوتبال ایران مصادف شد با انتقال تجربه و دانش روز فوتبال جهان به جوانان علاقمندی که تشنه یادگیری صحیح این رشته ورزشی بودند.

آنطور که به نظر می رسد تیم منتخب اتحادیه کارگران تحت عنوان تیم تهران اولین سفر برون مرزی که جنبه غیر رسمی داشت را به" بادکوبه" انجام داد. البته حاصل 3 بازی فوتبالیست‌های آن موقع کشورمان، 3 شکست پیاپی با نتایج 4 بر یک، 3 بر صفر و 2 بر صفر بود.

البته مسابقات فوتبال در اواسط دهه 30 و در حدود سال‌ 1334 در قالبی متمرکز آغاز شد زیرا در آن زمان ، فوتبال ایران با ساختاری به نام لیگ یا مسابقات باشگاهی غریبه بود و فوتبال تنها در شکل مسابقات استانی و یا رقابت بین قهرمانان استان ها در سراسر کشور انجام می شد.

شاید یکی از قدیمی ترین مسابقاتی که در تاریخ فوتبال ایران به ثبت رسیده ، دیدارهای متمرکزی بود که در سال 1339 شمسی برگزار و با قهرمانی شاهین آبادان به پایان رسید.

این رقابت ها در 6 گروه برگزار شد و تیم های برتر هر گروه به دیدارهای پایانی راه یافتند اما چون اکثریت تیم های حاضر در این مسابقات ، منتخب استانها بودند نمی توان نام آن را رقابت های باشگاهی یا لیگ نهاد.

دو سال بعد ، دارایی فاتح چنین تورنمنتی شد و در سال های 1346 و 1347 هم پاس در این مسابقات به مقام نخست دست یافت.

البته آمارنویسان فوتبال ایران ، سال 1349 را آغاز فوتبال باشگاهی ایران می دانند. مسابقاتی که در زمان ریاست مصطفی مکری برای اولین بار جنبه رقابت‌های باشگاهی را به خود گرفت زیرا تمام تیم های حاضر در آن ، باشگاهی بودند.

تاج یا همان استقلال پیشین ، قهرمان آن دوره نام گرفت ولی یک سال بعد ، پرسپولیس موفق به فتح این جام شد تا قهرمانان این مسابقات ، تیم های سرخابی تهران باشند.

تجربه برگزاری این مسابقات ، توجه بیشتر مردم به این رشته ورزشی ، گسترش فوتبال در زمین های خاکی مناطق مختلف تهران و شهرهای دیگر و همچنین افزایش امکانات ابتدایی برای این ورزش در نقاط مختلف کشور، زمینه ایجاد مسابقات معتبری به نام جام تخت جمشید را در فوتبال ایران فراهم کرد.

این رقابت ها از سال 1352 به صورت رسمی آغاز شد تا فوتبال باشگاهی ایران وارد مرحله جدیدی از برنامه ریزی و انضباط اجرایی شود.

قهرمانان ادوار مختلف رقابت‌های لیگ باشگاه‌های ایران و آقای گل‌های مختلف این مسابقات را در ادامه ملاحظه می کنید:

** لیگ منطقه‌ای

1349: تاج (استقلال) - آقای گل: حسین کلانی از پرسپولیس با 7 گل
1350: پرسپولیس تهران - آقای گل: حسین کلانی و صفر ایرانپاک هر دو از پرسپولیس با 11 گل

** جام تخت جمشید

1352: پرسپولیس تهران - آقای گل: غلامحسین مظلومی از تاج با 15 گل
1353: تاج (استقلال تهران) - آقای گل: غلامحسین مظلومی از تاج و عزیز اسپندار از ملوان بندر انزلی با 10 گل
1354: پرسپولیس تهران - آقای گل: نادر نورایی از هما با 18 گل
1355: پاس تهران - آقای گل: غلامحسین مظلومی از تاج با 19 گل
1356: پاس تهران - آقای گل: عزیز اسپندار از ملوان بندرانزلی با 16 گل
1357: این دوره به علت انقلاب شکوهمند اسلامی ناتمام ماند - آقای گل: حسین فرکی از پاس با 7 گل

** لیگ قدس

1369-1368: استقلال تهران - آقای گل: محمد احمدزاده از ملوان با 16 گل

** جام آزادگان

1370: پاس تهران - آقای گل: فرشاد پیوس از پرسپولیس با 11 گل
1371: پاس تهران - آقای گل: جمشید شاه محمدی از کشاورز با 11 گل
1372: سایپا تهران - آقای گل: عباس سیمکانی از ذوب آهن با 17 گل
1374: سایپا تهران - آقای گل: فرشاد پیوس از پرسپولیس با 20 گل
75-74: پرسپولیس - آقای گل: محمد مومنی از پلی اکریل اصفهان با 19 گل
76-75: پرسپولیس - آقای گل: علی اصغر مدیرروستا از بهمن با 18 گل
77-76: استقلال تهران - آقای گل: حسین خطیبی از شهرداری تبریز با 15 گل
78-77: پرسپولیس - آقای گل: عبدالجلیل گل چشمه از ابومسلم و کورش برمک از تراکتورسازی با 11 گل
79-78: پرسپولیس - آقای گل: مهند المهدی از صنعت نفت آبادان با 15 گل
80-79: استقلال تهران - آقای گل: رضا صاحبی از ذوب آهن اصفهان با 14 گل

** لیگ برتر

81-80: پرسپولیس - آقای گل: غلامرضا عنایتی از ابومسلم با 17 گل
82-81: سپاهان اصفهان - آقای گل: ادموند بزیک از سپاهان با 12 گل
83-82: فولادخوزستان - آقای گل: علی دایی از پرسپولیس با 16 گل
84-83: پاس تهران - آقای گل: غلامرضا عنایتی از استقلال با 20 گل
85-84: استقلال تهران - آقای گل: غلامرضا عنایتی از استقلال با 21 گل
86-85: سایپا کرج - آقای گل: عرفان اولروم از ابومسلم و مهدی رجب زاده از ذوب آهن با 17 گل
87-86: پرسپولیس - آقای گل: محسن خلیلی از پرسپولیس و هادی اصغری از راه آهن با 17 گل
88-87: استقلال تهران - آقای گل: آرش برهانی از استقلال با 21 گل

منبع: خبرگزاری مهر

علی دایی در نشست خبری بعد از دیدار مقابل ملوان در جمع خبرنگاران اظهار داشت: بازی را خوب شروع نکردیم و ملوان بهتر از ما بازی کرد. در 15 دقیقه آخر نیمه اول به خود آمدیم و نیمه دوم کاملا در اختیار ما بود.

وی ادامه داد: در نیمه دوم کلاً متفاوت‌تر از نیمه اول بازی کردیم و همه دیدند که ملوان یک توپ آورد و آن توپ داخل دروازه ما رفت. آمده بودیم که بازی را ببریم و خدا را شکر می‌کنم که با دو گل اختلاف پیروز شدیم. من دو باخت به ملوان داده بودم که یکی از آنها را جبران کردیم و سعی می‌کنیم در انزلی هم پیروز شویم و با خاطره‌ای خوب مسابقات را به پایان برسانیم.

سرمربی تیم پرسپولیس ضمن انتقاد از عملکرد داور گفت: داور 3 پنالتی برای تیم ما نگرفت. همانطور که در اهواز گفتم داور به سود فولاد پنالتی نگرفته بود امروز به اشتباه به هادی نوروزی کارت زرد داد و بازیکن ما را دو کارته کرد.

دایی عنوان کرد: بعضی‌ها باختند ولی داور را رنگی خواندند ولی ما امروز 3 پنالتی برایمان گرفته نشد و تعجب من این است که چرا در مسابقات حذفی این همه اخطار باید داده شود. ما همه جوره در این بازی فشار آوردیم و بدشانس بودیم که با گل‌های بیشتر پیروز نشدیم.

سرمربی پرسپولیس در ادامه صحبت‌هایش در پاسخ به این سؤال که آیا مازیار زارع که قبلا ملوانی بوده قبل از مسابقه برای زدن ضربات پنالتی اعلام آمادگی کرده بود یا خیر، گفت: در ملوان بوده یا نه، تمام شد و رفت. مازیار چند سال است که از ملوان جدا شده؟ او پنالتی را خراب کرد و به تیر دروازه زد ولی فدای سرش. در نیمه دوم آمد و با جان و دل بازی کرد.

دایی در خصوص اینکه آیا در دفاع تیمی پرسپولیس راضی بود یا خیر، گفت: معلوم است از دفاع تیمی که 2 گل در خانه‌اش می‌خورد راضی نیستم. البته منظورم دفاع تیمی است. فکر می‌کنم به غیر از آن توپی که ملوانی‌ها در نیمه دوم به زمین ما آوردند و گل شد، در این نیمه دیگر اشتباهی نداشتیم.

دایی در پاسخ به این سؤال که اگر ملوان 10 نفره می‌شد باز همین نتیجه را بدست می‌آوردید، گفت: اخراج جزئی از فوتبال است و شاید اگر روی علی عسگر آن خطا را مرتکب نمی‌شدند می‌توانستیم گل بزنیم. وقتی در دقیقه 45 گل بزنید روحیه تیم بالا می‌رود. در بین دو نیمه سر همه بازیکنان در رختکن پائین بود. من معتقد هستم 10 نفره شدن هم جزئی از فوتبال است همانطور که داور مثل آب خوردن از 3 پنالتی ما عبور کرد.

به گزارش فارس، تماشاگران ملوان پس از پایان بازی با در دست داشتن اسکناس شعارهایی سر دادند و منظورشان این بود که فدراسیون می‌خواهد تیم‌های پرسپولیس و استقلال در جام حذفی قهرمان شوند.
دایی در این خصوص گفت: این‌ها بهانه است، توقع داشتید وقتی بازیکن ما تک به تک شده داور کارت قرمز ندهد؟ اتفاقا داور خیلی به آنها لطف داشت. کارشناسان بگویند چند پنالتی برای ما گرفته نشد و اگر این اتفاق می‌افتاد امروز کار را در همین جا تمام می‌کردیم. تماشاگران ملوان بخاطر تعصب به تیمشان و شهر انزلی این حرف را زدند وگرنه اگر قرار بود فدراسیون کاری را انجام دهد بازی گذشته این کار را می‌کرد که ملوان مقابل استقلال پیروز نشود.

در ادامه نشست خبری یکی از خبرنگاران از دایی پرسید آیا این روند پیروزی‌هایتان برای فصل بعد هم تکرار می‌شود یا خیر که سرمربی پرسپولیس در پاسخ گفت: شما اول ببینید فصل آینده من هستم یا نه، بعد چنین سؤالی بپرسید. این تیم قبل از هفته‌های پایانی لیگ هم خوب بازی کرد و در طول فصل فقط در 4 یا 5 بازی بد بودیم که این نتایج به ما ضربه زد. خدا را شکر که توانستیم یک مرحله بالاتر برویم و امیدوار هستم در انزلی کار را تمام کنیم.

در ادامه یکی دیگر از خبرنگاران از سرمربی پرسپولیس سؤال کرد: شما گفتید داور به ملوان لطف داشت،‌ آیا اگر داور این‌گونه سوت نمی‌زد، نتیجه برعکس می‌شد؟ که علی دایی در پاسخ گفت: در اهواز داور به نفع فولاد پنالتی نگرفت و من با شجاعت گفتم و حتی شاید خیلی‌ها ناراحت شدند. اینجا هم داور 3 پنالتی نگرفت پس نتیجه به چه شکل عوض می‌شود؟ چه زمانی بوده که من از شکست فرار کرده باشم ولی شما سؤالت را درست بپرس چون خیلی وقت است که من با شبکه 2 تعامل ندارم. اعتقاد دارم شما سؤالات بودار می‌پرسید وگرنه من همیشه پاسخ خبرنگار را داده‌ام و همه شما شاهد هستید. صحبت من واضح است. من می‌گویم داور برای ما 3 پنالتی نگرفت. آیا انگلیسی صحبت کرد؟ آیا حرفم عربی بود؟ من به فارسی جواب شما را دادم.

دایی در پاسخ به این سؤال که برای دیدار برگشت چه راهکاری دارید، گفت: ما امروز خیلی بد شروع کردیم و ملوان میدان‌داری کرد. در واقع آنها تیم ما را جا می‌گذاشتند ولی برای بازی برگشت کاری می‌کنیم که این اتفاقات نیفتد

به گزارش فارس، علی دایی در خصوص محرومان پرسپولیس برای بازی آینده، گفت: علیرضا محمد و هادی نوروزی محرومان ما برای دیدار آینده هستند ولی بازیکنانی داریم که امروز جزو لیست 18 نفره نبودند و برای آن مسابقه جایگزین خواهند شد.

وی در ادامه صحبت‌هایش در خصوص اینکه آیا در انزلی برای برد به میدان می‌روید یا احتیاط می‌کنید، گفت: هنوز هیچ چیز تمام نشده ولی دوست دارم جام را با پیروزی بگیرم.

سرمربی پرسپولیس در خصوص اینکه آیا با توجه به نزدیک شدن به سومین جام در طول مربیگری‌اش آیا از عملکرد خود راضی است یا خیر، گفت: من کارم را انجام می‌دهم و اصلا راجع به خودم صحبت نمی‌کنم. دوست دارم از لحاظ علمی و فنی در سطح بالایی باشم و خیلی چیزها یاد بگیرم. من هنوز در ابتدای راه هستم و تازه 4 یا 5 سال است که مربیگری را شروع کردم.

علی دایی معتقد است داور به تیم ملوان خیلی لطف کرده و با این وجود پرسپولیس هنوز کار قهرمانی را تمام نکرده است.

سرمربی تیم فوتبال پرسپولیس در نشست خبری پایان این دیدار با تمجید از عملکرد شاگردانش گفت: در نیمه اول در 15 دقیقه پایانی خوب کار کردیم و توانستیم بازی را در دست بگیریم. در نیمه دوم هم کاملا متفاوت با نیمه اول بودیم و کاملا توپ و میدان در اختیار ما بود. ملوان یک توپ روی دروازه ما آورد و همان گل شد.

دایی در پاسخ به این سوال که چرا مازیار زارع که زمانی در انزلی بود برای زدن پنالتی انتخاب شد، گفت: ببینید فوتبال حرفه‌ای است. زارع الان چند سال است از ملوان جدا شده. این مسائل دیگر اصلا مطرح نیست. پنالتی را زد به تیر خورد، فدای سرش. به جایش در نیمه دوم با جان و دل بازی کرد و عملکرد خوبی داشت.

سرمربی تیم فوتبال پرسپولیس در ادامه با انتقاد شدید از عملکرد فغانی گفت: من آدم شجاعی هستم. شاید خیلی‌ها ناراحت شدند که من هفته پیش گفتم در فولاد یک پنالتی به ضرر ما گرفته نشد اما همان گونه که هفته گذشته گفتم پنالتی برای حریف ما نگرفتند الان هم می‌گویم که سه پنالتی برای تیم ما گرفته نشد. داور نه تنها پنالتی روی نوروزی را اعلام نکرد بلکه یک کارت هم به او داد و دو کارته شد و حالا او را برای بازی بعد نداریم. اگر داور به سود ما پنالتی اعلام کرده بود روند بازی کلا عوض شده بود.

دایی در پاسخ به اصرار یکی از خبرنگاران درباره قضاوت فغانی و اینکه اگر به نفع تیم او هم سوت زده بود، باز هم حرف می‌زد گفت:‌ سوال شما بودار است. مگر من در اهواز حقیقت را نگفتم؟ شما دنبال چیز دیگری هستید. من خیلی وقت است که با شبکه دو تعاملی ندارم و حالا شما باز این سوال را می‌پرسید.

سرمربی تیم فوتبال پرسپولیس که تیمش اکنون در آستانه قهرمانی قرار گرفته درباره 10 نفره شدن ملوان هم گفت: به نظر من اخراج جزئی از بازی بود. اگر بازیکن ملوان علی عسگری را نگرفته بود، آن توپ گل نمی‌شد؟ به نظر من داور به ملوان خیلی لطف کرد. ما پنالتی را خراب کردیم، روحیه‌مان پایین آمد و بچه‌ها در رختکن سرشان پایین بود اما اگر آن موقعیت گل شده بود، روحیه ما بالا نمی‌رفت؟

دایی همچنین درباره اعتراض هواداران ملوان که تا نیم ساعت پس از بازی به قضاوت فغانی اعتراض می‌کردند، گفت: به هر حال آنها ملوان را دوست دارند و روی شهرشان تعصب دارند وگرنه داور به آنها لطف هم کرد. یعنی به نظر شما نباید کارت قرمز می‌داد؟

سرمربی پرسپولیس درباره روند پرسپولیس در فصل آینده هم گفت: اول ببینید من در فصل بعد روی نیمکت هستم یا نه، بعد از این سوال‌ها بپرسید. اگر چه من قبول ندارم که در بازی‌های اخر خوب بازی کردیم. قبلش هم خوب بودیم فقط توپ‌هایمان گل نمی‌شد. ما کلا در طول این فصل چهار یا پنج بازی بد بازی کردیم. خدا را شکر می کنم که ملوان را با اختلاف دو گل بردیم و یکی از دو شکست لیگ را جبران کردیم، ان‌شاء‌الله در انزلی آن شکست دیگر را هم جبران می‌کنیم چرا که دوست دارم با پیروزی قهرمان شویم.

دایی درباره تاکتیک تیمش در بازی برگشت نیز گفت: در این دو سه بازی کاری نمی‌توانیم انجام دهیم اما مطمئنا تاکتیک خاصی خواهیم داشت تا دوباره تحت فشار قرار نگیریم. برای بازی بعد هادی نوروزی و علیرضا محمد را نداریم اما بقیه هستند که حتی امروز در ترکیب 18 نفره هم نبودند. از آنها می‌توانیم در بازی بعد استفاده کنیم.

دایی همچون بازی گذشته از حضور پرتعداد هواداران تشکر کرد و گفت: نشان دادیم که اگر آنها بیایند و بدون توجه به هیچ مساله‌ای تیم‌شان را تشویق کنند می‌توانیم کارهای زیادی انجام دهیم. تاثیر سکوها در این بازی کاملا قابل مشاهده و محسوس بود.

سرمربی پرسپولیس در پایان در پاسخ به این سوال که عملکرد خودتان را در دوران مربی‌گری چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: من هیچ گاه خودم را ارزیابی نمی‌کنم. دوست دارم هنوز خودم را بالا بکشم. من چهار یا پنج سال است که مربی‌گری را آغاز کرده‌ام و هنوز در ابتدای راهم، دوست دارم چیزی یاد بگیرم و باز هم پیشرفت کنم.

  سیاوش اکبرپور که امروز در باشگاه استقلال حضور پیدا کرد در مورد برنامه فصل آینده خود در جمع خبرنگاران اظهار داشت: هنوز صحبتی با استقلال نداشتم. از پرسپولیس پیشنهاد دارم و احتمال قرمزپوش شدنم بیشتر از استقلالی شدنم است.
وی در مورد تیم استیل‌آذین گفت: می خواهم به این باشگاه بروم تا رضایتنامه ام را بگیرم. این تیم در فصل گذشته دچار مشکلات حاشیه ای شد.

به گزارش مهر و بنابر اعلام سازمان لیگ برتر ، 2 بازیکن پرسپولیس و 3 بازیکن ملوان به دلیل دو اخطاره بودن و دریافت کارت قرمز ، از مسابقه برگشت در انزلی محروم هستند.

علیرضا محمد و هادی نوروزی دو بازیکنی هستند که به دلیل دو اخطاره شدن نمی توانند تیم پرسپولیس را در دیدار روز جمعه همراهی کنند.

محمد نزهنی از تیم ملوان به دلیل دو اخطاره بودن از دیدار برگشت محروم است و محمد رستمی و ابوالحسن جعفری هم به دلیل دریافت کارت قرمز ، از مسابقه برگشت محروم خواهند بود.

گفتنی است دیدار برگشت فینال جام حذفی بین تیم های ملوان و پرسپولیس ، ساعت 17 روز جمعه 20 خردادماه در ورزشگاه تختی انزلی برگزار خواهد شد.